Nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym
Nieregulowanie przez kontrahentów zaciągniętych zobowiązań finansowych, może doprowadzić do utraty płynności finansowej nawet dobrze prosperującą firmę.
Niejednokrotnie sprawne odzyskanie nieuregulowanych należności ma więc kluczowe znaczenie dla przedsiębiorstwa. Jedną z najszybszych dróg odzyskania należności na drodze sądowej umożliwia uzyskanie przeciwko dłużnikowi nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym.
W jakich sprawach sąd wyda nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym?
Wymogi formalne dające podstawę do wydania nakazu zapłaty określa art. 485 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1575 z późn. zm.), zgodnie z którym sąd wydaje nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym, jeżeli fakty uzasadniające dochodzone roszczenie są udowodnione dołączonym do pozwu:
- dokumentem urzędowym tj. dokumentem sporządzonym w przepisanej formie przez powołane do tego organy władzy publicznej i inne organy państwowe w zakresie ich działania, a także przez inne podmioty, w zakresie zleconych im przez ustawę zadań z dziedziny administracji publicznej
- zaakceptowanym przez dłużnika rachunkiem – wskazującym wysokość roszczenia powoda i zobowiązania pozwanego;
- wezwaniem dłużnika do zapłaty i pisemnym oświadczeniem dłużnika o uznaniu długu – gdy dłużnik nie kwestionuje swojej odpowiedzialności i wyraża chęć wykonania świadczenia, ale się z tym opóźnia.
Sąd wydaje również nakaz zapłaty przeciwko zobowiązanemu z weksla lub czeku należycie wypełnionego, których prawdziwość i treść nie nasuwają wątpliwości. W przypadku przejścia na powoda praw z weksla lub czeku, do wydania nakazu niezbędne jest przedstawienie dokumentów uzasadniających roszczenia, o ile przejście tych praw na powoda nie wynika bezpośrednio z weksla lub czeku.
Niezależnie od powyższego sąd wydaje nakaz zapłaty na podstawie dołączonej do pozwu umowy, dowodu spełnienia wzajemnego świadczenia niepieniężnego, dowodu doręczenia dłużnikowi faktury lub rachunku, jeżeli powód dochodzi należności zapłaty świadczenia pieniężnego w rozumieniu art. 4 pkt 1a ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 424), odsetek w transakcjach handlowych określonych w tej ustawie lub rekompensaty, o której mowa w art. 10 ust. 1 tej ustawy, oraz na podstawie dokumentów potwierdzających poniesienie kosztów odzyskiwania należności, jeżeli powód dochodzi również zwrotu kosztów, o których mowa w art. 10 ust. 2 tej ustawy.
Jakakolwiek rozbieżność między twierdzeniami i wnioskami powoda przedstawionymi w składanym pozwie, a dołączonymi do niego dokumentami mającymi uzasadniać dochodzone roszczenie, wyłącza wydanie nakazu zapłaty. Założeniem postępowania nakazowego jest możliwość szybkiej realizacji roszczeń opartych na dokumentach, które nie budzą żadnych wątpliwości co do słuszności złożonego pozwu.
Jakie są korzyści z uzyskania nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym?
W odróżnieniu od nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu upominawczym, który traci moc w wyniku skutecznego wniesienia przez pozwanego sprzeciwu, nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym stanowi od chwili jego wydania tytuł zabezpieczenia, wykonalny bez nadawania mu klauzuli wykonalności. Tym samym spełnia on taką samą rolę jak postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia wydane w postępowaniu zabezpieczającym. Dla przykładu nieprawomocny nakaz zapłaty wydany w postępowaniu nakazowym może być podstawą wpisu hipoteki przymusowej, bez nadania mu klauzuli wykonalności.
Dodatkowo, nakaz zapłaty wydany na podstawie weksla lub czeku staje się natychmiast wykonalny po upływie terminu do zaspokojenia roszczenia. Natychmiastowa wykonalność oznacza zdolność nakazu zapłaty do wykonania w drodze egzekucji sądowej przed jego uprawomocnieniem się. Dopiero w razie wniesienia zarzutów sąd może wstrzymać wykonanie nakazu na wniosek pozwanego.
Niezależnie od powyższego niewątpliwą zaletą rozpoznania sprawy w postępowaniu nakazowym są niższe koszty po stronie wierzyciela. Opłata sądowa od pozwu wnoszonego wraz z uzasadnionym wnioskiem o wydanie nakazu zapłaty w postępowania nakazowym jest czterokrotnie niższa niż opłata od pozwu o zasądzenie roszczenia pieniężnego w tej samej kwocie, ale nieudowodnionego dokumentami dającymi podstawę do wydania nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym. Nie bez znaczenia jest także fakt, iż pozwany, aby skutecznie zakwestionować wydany nakaz zapłaty musi wnieść do właściwego sądu zarzuty, których wniesienie podlega opłacie stanowiącej trzykrotność kwoty wniesionej od pozwu przez powoda.
Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, iż uprzednie przygotowanie dokumentów dających podstawę do żądania wydania przez sąd nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym jest skutecznym sposobem na przyspieszenie i ułatwienie dochodzenia roszczeń od dłużnika, a także na zmniejszenie kosztów ich dochodzenia. Warto więc zadać sobie trud ich pozyskania już na etapie podejmowania współpracy z kontrahentem będącym potencjalnym dłużnikiem.
Jeżeli nie wiesz jak uzyskać nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym, nie masz pewności jakie dokumenty są podstawą wydania nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym lub nie wiesz jak napisać pozew w postępowaniu nakazowym – zapraszamy do kontaktu z kancelarią LEGALNA Adwokaci i Radcowie, wszelkie dane kontaktowe znajdziesz w zakładce KONTAKT.
Najnowsze artykuły
Nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym
21 czerwca 2021
Podstawowe prawa i obowiązki świadka w postępowaniu cywilnym
4 grudnia 2020
Konsekwencje niezłożenia sprawozdania finansowego w KRS
31 sierpnia 2023