Nowelizacja ustawy o podatku od spadków i darowizn

W dniu 7 października 2020 r. Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn, która poszerza krąg uprawnionych do zwolnienia podmiotowego od podatku z tytułu nabycia w drodze dziedziczenia lub darowizny własności rzeczy lub praw majątkowych. Wcześniej ustawa ta została przyjęta przez Sejm i Senat.

Celem nowelizacji jest zwolnienie od podatku z tytułu nabycia w drodze dziedziczenia lub darowizny własności rzeczy lub praw majątkowych, osób przebywających, lub które przebywały w rodzinie zastępczej, w rodzinnym domu dziecka, w placówce opiekuńczo-wychowawczej lub w regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej, jeżeli darczyńcą lub spadkodawcą była osoba tworząca rodzinę zastępczą, prowadząca rodzinny dom dziecka lub pracująca z dziećmi w placówce opiekuńczo-wychowawczej lub w regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej, w której przebywała osoba obdarowana lub spadkobierca.

Dotychczas, w przypadku przepisania wychowankowi przez rodzica zastępczego swojego majątku w formie testamentu lub darowizny, podopieczny musiał odprowadzić podatek odpowiednio od spadku lub darowizny. Osoba taka była bowiem, w świetle omawianej ustawy, uważana za osobę obcą należącą do III grupy podatkowej, a tym samym zobowiązana do zapłaty podatku w pełnej wysokości.

Zgodnie z przepisami nowelizacji osoby, które przebywają lub przebywały w rodzinie zastępczej, w rodzinnym domu dziecka, w placówce opiekuńczo – wychowawczej lub w regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej, o których mowa w ustawie z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 821), uznaje się, w rozumieniu ustawy, za zstępnych, zaś za wstępnych odpowiednio osoby tworzące rodzinę zastępczą, prowadzące rodzinny dom dziecka lub pracujące z dziećmi w placówce opiekuńczo – wychowawczej lub w regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej.

W uzasadnieniu projektu uznano, że opiekunowie zastępczy, tak jak rodzice, powinni mieć możliwość przekazania darowizny lub spadku na podstawie testamentu swoim podopiecznym bez narażania ich na obciążenia podatkowe, których wysokość często przekracza możliwości finansowe podopiecznych. Ustawodawca zwrócił uwagę, że dziecko wychowywane w zastępczej opiece rodzinnej uważa swoich opiekunów za prawdziwych rodziców i odwrotnie – opiekunowie uważają je za własne już do końca życia. Mając na uwadze powyższe, wejście w życie przepisów pozwalających na to aby osoby te były, podobnie jak dzieci biologiczne lub przysposobione, zwolnione z obowiązku odprowadzania podatku od spadków lub darowizn otrzymanych od swoich opiekunów uznano za słuszne i sprawiedliwe społecznie.

Ustawa wejdzie w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia. Zgodnie z przepisami przejściowymi do nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych, które nastąpiło przed dniem wejścia w życie omawianej nowelizacji, zastosowanie znają przepisy dotychczasowe.